Lời dẫn :
Truyện ngắn Chí Phèo nguyên có lên là Cái lò gạch cũ. Là một trong những truyện ngắn nỗi tiếng của Nam Cao .Đến tác phẩm này ông mới khẳng định được tài năng của mình. Chí Phèo là một kiệt tác trong văn xuôi VN hiện đại, một truyện ngắn có giá trị hiện thực và nhân đạo sâu sắc và mới mẻ, chứng tỏ trình độ nghệ thuật bậc thầy của một nhà văn lớn.
*Phân vai cụ thể:
- Chí Phèo (Khoa)
- Thị Nở (Phúc )
- Lí Cường ( Hữu Phước)
- Bà ba ( Huy )
- Bá Kiến (Sơn)
- Bà cô ( Hồng Ngọc )
- Đội Tảo ( Đức Anh )
- Vợ Đội Tảo ( Tài)
- Bọn con nít và người dân ( Mẫn, M Tuấn, Lâm, Tiến, A Tuấn, Ngọc Minh)
- Dẫn truyện: Lâm
*Dẫn truyện: Một anh đi thả ống lươn, một buổi sáng tinh sương đã thấy hắn trần truồng và xám ngắt trong cái váy đụp để bên một lò gạch bỏ không, anh ta rước lấy và đem cho một người đàn bà góa mù. Người đàn bà góa mù này bán hắn cho một bác phó cối không con và khi bác phó cối này chết thì hắn bơ vơ, hết đi ở cho nhà này lại đi ở cho nhà nọ. Năm hai mươi tuổi, hắn làm canh điền cho ông lý Kiến, bây giờ cụ bá Kiến, ăn tiên chỉ làng. Hình như, có mấy lần bà ba nhà ông lý, trẻ lắm mà lại hay ốm lửng, bắt hắn bóp chân, hay xoa bụng, đấm lưng gì đấy……
*Cảnh 1: Chí Phèo bị bà vợ ba vu oan. Bá Kiến đẩy Chí Phèo vào tù.
- Bà ba (giọng lảnh lót, hơi ẻo lả): thằng Chí Phèo đâu, lại bóp chân cho bà nào. Khổ quá thôi!….
- Chí Phèo ( từ trong sân lật đật chạy vào): Dạ, bẩm bà ! Bà để con đi kiếm chút rượu thuốc ạ! (giọng hiền lành, hơi lo )
- Bà ba (bực mình): Nhanh lên nhá! Ôi giời ơi! Đau cái chân quá!… Mỏi quá thể !….
- Chí Phèo ( chạy lại ): đây rồi bà ạ! (ngồi xuống giường) Để con xoa bóp cho bà, sẽ hết nhanh ấy mà !…
- Bà ba: Có thế chứ ! Mày làm tốt bà thưởng cho vài đồng còn không thì coi chừng đấy! ( ngân dài rồi phơi chân ra )…
( Chí Phèo cứ thế làm nhiệm vụ. Bà ba tính vốn hơi dâm, kêu Chí Phèo cứ bóp lên, lên nữa chốc đã tới đùi. Chí Phèo ngại ngùng bóp chậm lại, rồi bóp xuống chân…)
- Bà ba ( quát nhẹ, giọng yểu điệu): Sao lại thế hả Chí!…Mày thực thà quá! Con trai gì hai mươi tuổi mà đã như ông già. Bà kêu mày bóp ở đâu! Không nghe lời bà hả!…
- Chí Phèo ( sợ sệt, đứng lên khỏi giường ): Con nào dám cãi bà! Nhưng mà……( Chí Phèo run bần bật…)
- Bà ba (nhẹ nhàng, đưa ánh mắt gạ tình lại chồ CP đứng): Không sao cả ! Lại đây với bà nào !…
( Chí Phèo dựng hết cả gáy, quay mặt đi chỗ khác; toan chạy ra khỏi phòng thì bà ba chạy tới nắm lấy áo và đẩy CP vào tường)
- Bà ba ( giọng hơi đĩ): Thế không muốn bà sao! Chả nhẽ tao gọi mày vào chỉ để bóp chân thế này thôi ư?… ( rồi toan cởi áo CP…)
(Chí Phèo đẩy bà ba ngã xuống, sợ hãi van lạy)
- Bà ba ( đay nghiến): Đã thế, bà cho mày biết tay….(bà kêu um lên khóc nức nở…)
- Bá Kiến (nghe giọng vào nhà đẩy cửa phòng bà ba ra): Thế có chuyện gì mà ồn ào, lùm xùm hết cả thế này hử?….
- Bà ba ( giả vờ méo mó, cố tình để bung hai cái cúc áo): Nó,…Nó…Nó có ý không tốt với tôi! Ông mà vào không kịp thì đã….( bà ba khóc chạy ra khỏi phòng)
- Bá Kiến ( nổi giận đùng đùng, chỉ vào mặt CP mà chửi): Mày ăn nhờ ở đậu nhà ông mà dám làm cái chuyện tày trời như thế hả ! Mày dám đụng đến vợ ông thì ông cho mày biết thế nào là đau khổ nghe con…( nói rồi BK không để CP giải thích lấy 1 câu, kêu người vào bắt nhốt CP, giải lên cho quan xử…)
- Chí Phèo ( khóc rống lên): oan cho con lắm ông ơi! Ông đừng bắt vạ con, tội cái thân con lắm! ….
DT nói: ( Rồi mấy ngày sau người ta thấy CP bị dẫn đi, người ta bàn tán xôn xao cả làng Vũ Đại mà chẳng ai biết anh canh điền ấy rồi sẽ bị dẫn đi đâu nữa, chỉ biết anh mang cái tội mà BK vu cho…)
(Dẫn truyện: [lược đi một đoạn…] 7,8 năm sau Chí Phèo trở về, chẳng ai nhận ra hắn nữa, Cái đầu thì trọc lốc, cái răng cạo trắng hớn, cái mặt thì đen mà rất cơng cơng, hai mắt gườm gườm trông gớm chết! Hắn mặc quần áo nái đen với cái áo tây vàng. Cái ngực phanh đầy những nét chạm trổ rồng, phượng với một ông tướng cầm chùy, cả hai cánh tay cũng thế. Trông gớm chết!… Trông đặc như thằng sắng cá! Hắn vừa đi vừa chửi. Bao giờ cũng thế, cứ rượu xong là hắn chửi. Hắn chửi mọi thứ, chửi cái đứa sinh ra hắn, cái đứa bắt bớ bỏ tù hắn, rồi cả cái làng Vũ Đại này….Rồi duyên cớ làm sao hắn lại trở thành một kẻ đòi nợ, một tên tay sai có máu mặt cho nhà BK….).
Cảnh 2: Âm mưu của BK và Chí Phèo đòi nợ nhà Đội Tảo.
(Dẫn truyện:…. Uống xong hắn chùi miệng, rồi ngật ngà ngật ngưỡng đến nhà bá Kiến. Gặp ai hắn cũng bảo: hắn đến nhà cụ bá Kiến đòi nợ đây! Mới trông thấy hắn vào đến sân, bá Kiến đã biết hắn đến sinh sự rồi. Cái mắt thì ngầu lên, hai chân thì đi lảo đảo, cái môi bầm lại mà run bần bật. Cũng may, hắn không cầm vỏ chai…)
- Bá Kiến(dõng dạc hỏi): – Anh Chí đi đâu đấy?
- Chí Phèo (chào to, giọng lè nhè) : Lạy cụ ạ. Bẩm cụ… Con đến cửa cụ để kêu cụ một việc ạ!.
- Chí Phèo: Bẩm cụ, từ ngày cụ bắt đi ở tù, con lại sinh ra thích đi ở tù, bẩm có thế, con có nói gian thì trời tru đất diệt, bẩm quả là đi tù sướng quá!. Ði ở tù còn có cơm để mà ăn, bây giờ về làng về nước, một thước đất cắm dùi không có, chả làm gì nên ăn. Bẩm cụ, con lại đến kêu cụ, cụ lại cho con đi tù…
- Bá Kiến( quát thử lòng CP) : Anh này lại say khướt rồi!
- Chí Phèo( xông lại gần, đảo ngược mắt, giơ tay lên nửa chừng) : Bẩm không ạ, bẩm thật là không say. Con đến xin cụ cho con đi tù mà nếu không được thì… thì… thưa cụ…
(Hắn móc đủ mọi túi, để tìm một cái gì, hắn giơ ra: đó là một con dao nhỏ, nhưng rất sắc. Hắn nghiến răng nói tiếp…)
- Chí Phèo: Vâng, bẩm cụ không được thì con phải đâm chết dăm ba thằng, rồi cụ bắt con giải huyện….
- Bá Kiến(cười khanh khách) : Anh bứa lắm. Nhưng này, anh Chí ạ, anh muốn đâm người cũng không khó gì. Ðội Tảo nó còn nợ tôi năm mươi đồng đấy, anh chịu khó đến đòi cho tôi, đòi được tự nhiên có vườn.
- Chí Phèo: Vâng, lạy cụ, thế thì tốt quá! …Con đi ngay đây ạ!…
( Dẫn truyện: Đến ngay nhà của Đội Tảo đòi nợ mà trong bộ dạng say lướt thướt rồi dở cái giọng khàn khàn khó nghe ra chửi ngay từ đầu ngõ. Giá gặp phải hôm khác, thì có án mạng lắm: đội Tảo cũng có thể đâm chém được, chưa bao giờ chịu hàng trước cuộc giao tranh. Nhưng phúc đời cho hắn, hay là cho Chí Phèo, hôm ấy hắn ốm liệt giường, không sao nhắc mình dậy được, có lẽ hắn cũng không biết Chí Phèo chửi hắn.)
- Chí Phèo: Thằng Đội Tảo đâu, ra đây ông bảo…? Ra đây nhanh…Ông đến đòi nợ mày đây này..! Sao hả.. Đâu rồi?… Mày lại còn định trốn hả?…Thằng Tảo…
- Vợ Đội Tảo (hớt hải chạy ra) : Ôi tôi xin anh …! Anh đừng la nữa!…Nhà tôi đang ốm không ra được, anh thông cảm cho…
- Chí Phèo: không lôi thôi nữa!…Kêu chồng mày ra đây tao bảo!..Nhanh lên, cái bà này…
- Vợ Đội Tảo : Chết thật! Xin anh đấy, anh cớ sao lại đến đòi nợ nhà tôi vậy, tôi có nợ gì anh đâu. Mà anh thoang thoảng mùi rượu, chắc cũng say rồi. Thôi, tôi xin anh , anh chóng về đi ạ….
- Chí Phèo: Cha mẹ chúng bay! ….Về là về kiểu gì?…Tao không say…Tao đến đòi nợ giùm cụ Bá kia …Nhanh nhanh đưa tiền cho tao …
- Vợ Đội Tảo ( ngạc nhiên ) : Thật thế ạ! Chết chửa!…Anh chờ chút cho tôi vào lấy tiền giao anh về cáo lại cụ Bá!….(nhanh chân vào nhà lấy tiền…).
- Chí Phèo : Thế thì nhanh lên, không tao đập tan cái nhà mày giờ (giơ con dao ra dọa… )
- Vợ Đội Tảo (cầm túi tiền) : Đây, của anh đây! Cả thảy đủ 50 đồng không thiếu 1 xu, anh cầm về đưa cụ Bá giúp tôi nhá…!
- Chí Phèo (vênh mặt): Mày biết điều đấy! Thế tao về….(nói rồi CP ra cổng về thật…).
- Chí Phèo: Ái chà! Bên kia có con chó vàng báo tốt nhỉ?!!…Thế là có thêm bữa thịt cầy nhắm rượu rồi!…Há há há…..(cười to )
( Rồi Chí Phèo ôm con chó cùng với túi tiền mang về thích chí còn vợ Đội Tảo thì vừa tiếc con chó vừa mừng vì Chí Phèo chịu về, không phá nữa. )
- Vợ Đội Tảo (thở phào nhẹ nhõm) : Ôi giời ơi! Cái loại nát rượu thế kia thì…! (lắc đầu ngán ngẫm). Đã thế còn mang con chó nhà bà về, bực thật!!!..Mà thôi, cũng may!. Thằng Chí Phèo đi rồi! Mình mà không thế , nó điên lên có khi đập tan cái nhà mình ấy chứ, nhà mình lại đang ốm….Thôi, xem như xong món nợ, của đi thay người….Phùuuu.
*Cảnh 3: Đội Tảo biết chuyện và kéo người đi tính sổ Chí Phèo.
- Đội Tảo (hỏi vợ) : Hôm kia, tôi nghe mấy đứa ở nó bảo thằng Chí Phèo đến phá nhà đòi nợ mình hả? Đã thế còn dọa nạt, bắt mất con Vàng nhà mình….
- Vợ Đội Tảo (ấp úng): À, thì là…..là…Nó chỉ đòi nợ mình trả là xong mà, lôi thôi làm gì cho rách việc hả thầy….
- Đội Tảo (bực mình) : Thế sao mình không cho tôi biết ? Nhỡ có chuyện gì thì làm sao hả? Cục tức này tôi nuốt không trôi ….để tôi tìm nó cho một trận… cho hết cái tính ngang ngược, không xem ai ra gì của nó. Dám đụng tới Đội Tảo này là không yên đâu (nghiến răng rồi ngay lập tức dẫn người đi tìm Chí Phèo tính sổ).
(Dẫn truyện: Sau khi đòi nợ về, CP đưa cho BK. Hắn tự đắc: “anh hùng làng này cóc có thằng nào bằng ta!”. Cụ bá thấy mình thắng bên địch mà không cần đến hội đồng làm biên bản xem chừng thích chí. Cụ đưa luôn cho anh đầy tớ chân tay mới luôn năm đồng. Rồi hắn lại uống rượu, lại say, đi la lê khắp nơi để chửi,….)
- Đội Tảo (nhìn thấy Chí Phèo) : Thằng CP kia, sao mày dám nhân lúc tao ốm mà tới nhà dọa vợ tao đòi tiền hả? Mày đáng tội gì biết chưa?.
- Chí Phèo : Tao đây đi đâu thì đi, làm gì thì làm, can chi tới mày hả thằng Tảo, mà con vợ mày biết điều thật, nghe lời quá…(cười ngặt ngẽo …)
- Đội Tảo ( điên lên ): Mày còn dám làm thế nữa à ! Rồi, để tao cho mày biết, tao không sợ cái ông già đó, mày đụng tới tao thì này…(đấm cho CP một cái ngã lăn quay..)….Tụi bay cho nó một trận…( rồi mấy tên đầy tớ Đội Tảo lao vào đánh CP túi bụi, CP hôm đó được một phen no đòn)
(Dẫn truyện: Chí Phèo được một bữa no đòn. Hắn chỉ còn biết kêu la, nằm đó than trời vừa bực gã Đội Tảo, vừa tức cụ Bá. Thì là do hắn cũng tỉnh rượu rồi còn gì! Rồi chả biết nghĩ ra làm sao, hắn vẫn chứng nào tật nấy, mua rượu về uống. Rồi như chợt nhận ra điều gì Chí Phèo lết thết tới nhà ông Bá Kiến sinh sự….)
*Cảnh 4: Chí Phèo trở thành lưu manh quỹ dữ
- Chí Phèo (chửi): Mẹ cha cái sự đời. Ông chửi, cha đứa nào ở cái làng Vũ Đại này. Tức thật,không đứa nào chửi nhau với ông à ? Thế có phí rượu của ông không ? Không biết cái đứa đốn mạt nào đẻ ra thân ông, để ông phải khổ ra nông nổi này… Mẹ cha chúng mày, khốn kiếp cái đời ông….mả cha thằng Bá Kiến….(vừa đi vừa chửi đi tới nhà Bá Kiến gây sự…).
*Bối cảnh Chí Phèo đi đến nhà Bá Kiến:
- Bọn con nít: Aaaaaa…Chí Phèo kìa tụi bay..Oooooo…Chí Phèo đến kìa….
- Chí Phèo (đứng trước cổng nhà bà Kiến và đứng đó chửi…): Mẹ cha chúng mày, Phèo Phèo cái gì?…biến mẹ mày đi….(cầm chai rượu tu ừng ực…)
- Bọn con nít: Ôi iiiiiiii…còn uống rượu nữa kìa….uống nhiều thế nhờ…. Ooiiiiiii…
- (Chí Phèo đạp cổng xông vào trong
- Bọn con nít (xôn xao): Chí Phèo vào nhà cụ Bá rồi tụi bay ơi….
- Chí Phèo (chửi lớn): Mẹ cha cái thằng bá Kiến bỏ tù ông. Ông đào mả cha đứa nào làm cho đời ông khổ thế này. Mẹ cha chúng mày ……
- Lí Cường( nhìn quanh thấy Chí Phèo bực mình ra quát to): Thằng Chí Phèo! Muốn sống cút ngay ( giọng đay nghiến)
- Chí Phèo: Mẹ cha mày…Tao không đi….
- Lí Cường (đi theo, khi thấy chí Phèo đến cửa chính): Đứng lại!!!
- Chí Phèo: Đứng đứng cái mã cha mày ấy…hừ hừ….(đạp cửa xông vào nhà BK)
- Lí Cường ( chỉ tay vào mặt Chí Phèo, hét lớn ): Mày muốn gì???… Mày có câm mồm đi không ????….
*Cảnh 5: Chí Phèo ăn vạ ( Ở trước nhà Bá Kiến )
- Chí Phèo: Ông đứng ở đây ông chửi cái thằng Bá Kiến bỏ tù ông,…ông cứ chửi…đứa nào làm gì ông ???….
- Chí Phèo : Bá kiến nhà Bá Kiến đây rồi, mày ra đây cho ông, ra đây ông gặp mày, nhờ phúc của mày ông về rồi đây. Ông sống chết với bố con nhà mày, chó má tổ tông nhà mày, ông chửi hết, chúng mày chui ra đây…
- Lí Cường : Á à…. Cái thằng không cha không mẹ này, mày lôi thôi cái gì đấy, mày còn muốn lôi thôi nữa hả, muốn sống thì cút ngay…( đấm Chí Phèo 1 cái rất kêu) .
- Chí Phèo (lau máu ở miệng) Cút này !!!…(đập vỡ chai rượu, nhặt miếng thủy tinh lên…). Cha mẹ mày, mày biết tay ông.. (cùng lúc rạch vào mặt)
- Chí Phèo : Ối làng nước ơi … ối bà con ơi … Thằng Lí Cường nó đánh tôi….. Cha con nhà Bá Kiến đâm chết tôi… ối dời ôi …
(Lí Cường có vẻ sợ, khinh bỉ còn Chí Phèo thì la đau đớn, nằm lăn ra ăn vạ )
- Chí Phèo ( tiếp tục la ): Oiiiiiiii…….Ôi trời đất ơi!… Ôi làng nước ơi!!!…Trời ơi!!!…Cha con nhà Bá Kiến nó giết tôi rồi (lăn lộn trên sàn đất )…Trời ơi là trời,…ơi làng nước ơi….đau quá, chết mất thôi…giời ơi…(tiếp tục la)
- Bá Kiến ( trong nhà ra quát ): anh Lí, sao lại thế này hử !…
- Lí Cường (bực mình đi tới) : Thầy để con cho nó một trận, nó muốn chết con cho nó chết….
- Bá Kiến: Nói xằng, anh vào nhà đi,…. (Lí Cường nhìn Chí Phèo căm ghét rồi vào nhà )
- Bá Kiến ( quay sang phía mọi người đang xem ngoài cửa) : Bà con ta về cả đi, có gì đâu mà xem cho mất công mất việc. Thôi về đi….(Chí Phèo nhổm dậy nhìn mọi người rồi lại nằm phẹp xuống. Mọi người ra về hết, Chí Phèo nằm đó như sắp chết….).
- Bá Kiến (quay sang chỗ Chí Phèo nằm, giả vờ tốt bụng) :Ối giời ơi, anh Chí, khổ quá ….tôi ra kịp thì đâu đến nỗi !!!.. Sao nằm vật vưỡng thế kia…Có chuyện gì nói tôi nghe ?
- Chí Phèo : Tao chỉ liều chết với bố con nhà mày, tao mà chết bố con mày sạt nghiệp, mà còn rủ tù chưa biết chừng.
- Bá Kiến : Anh bớt nóng ( vội móc tiền trong áo ra ), thằng Lí Cường bậy quá, thôi dậy đi nào, chết làm sao được. Đây cầm lấy vài đồng mà đi uống rượu ( dúi tiền vào tay Chí Phèo ) . Thôi nào, dậy đi chứ, dậy đi… ( hối Chí Phèo ).
- Bá Kiến (cười nhạt): Lí Cường biết tội mày chưa ?… Ai lại chọc giận anh Chí Phèo như thế ? Thôi anh dậy đi rồi mình vào nhà uống nước… Có gì ta nói chuyện tử tế với nhau chứ, tôi biết cái thằng Lí Cường nó hỗn với anh… Ai chứ anh với nó có họ cả đấy…(Bá Kiến đỡ Chí Phèo)
- Chí Phèo ( ngồi dậy, nguôi nguôi, rên rỉ): ôi đau quá!! . chết mất thôi!!!… giời ơi!!!(Bước liêu xiêu ra cửa, tìm cục đá chọi đám con nít đang đứng,….quát: Cút mau!! )
- Lí Cường ( nhăn nhó ): Thầy làm thế, nó được thể, càng láo…
- Bá Kiến: Anh làm việc còn xốc nổi lắm. Làm quan phải có lúc cương lúc nhu ( cầm quạt chỉ vào trong nhà ). Nhà mình đang có việc thế kia cứ để cho nó ở cổng nó chửi, có đẹp mặt không??? ( quay lại nhìn Lí Cường ).
(Chuyển nhanh sang cảnh 6 )
*Cảnh 6 : Chí Phèo gặp Thị Nở ( Thị Nở đi xách nước).
- Thị Nở : Ối dời ơi, từ sáng đến giờ mới có bát cơm nguội với hai quả chuối vào bụng, thế mà phải đi xách nước, mà cái bà cô, “già rồi” mà cứ ham tắm nhiều thế mà có trẻ được tí nào đâu – Ra bờ sông – Ô… đứa nào ở dưới sông thế nhỉ ?…Thôi đúng rồi… đúng là Nở rồi ! Sao hôm nay, mình lại xinh thế nhỉ ? Môi thì đỏ tựa mào gà, mắt đen lay láy như là hòn than… Hơ (buồn ngủ) … Ình cái đã (nằm dưới bụi chuối)
- Chí Phèo (uống rượu một mình dưới ánh trăng, hắn vừa đi vừa chửi) : Anh hùng làng này cóc thằng nào bằng ông. Bây giờ ông có tiền, ông có đất,… Thằng nào làm gì được ông, haha…
- (Chí phèo thấy Thị Nở.)
- Chí Phèo : Cái gì mà lù lù một đống thế này ? haha… Thì ra là con Nở ! Chết mày với ông haha … Con Nở cũng xinh phết … Ông thơm một miếng ! (Chí Phèo sờ soạng người Thị Nở )
- Thị Nở : Ô ! Cái gì mà thích thế nhỉ ? – A…. thì ra là thằng Chí Phèo. Mày làm gì bà thế ?….. “Ô hay nhỉ… Buông ra… Tôi kêu… Tôi kêu làng… Buông ra. Tôi kêu làng lên bây giờ!” …..
- Chí Phèo : Thế mày la làng đi… Ối làng nước ơi, ối làng nước ơi… (Thị Nở bịt miệng Chí Phèo)
- Chí Phèo: Nở …
- Thị Nở (e ngại) : Rồi … Chí … Gớm cả…. Mệt quá đi thôi… (bước ra sau bụi chuối)
- Chí Phèo (theo sau) : hihi … Nở…. Nở ơi là Nở…
Dẫn truyện: Bây giờ thì chúng ngủ bên nhau… Đứa bé bú no thì ngủ. Người ta ngủ say sau khi làm việc yêu. Chúng ngủ như chưa bao giờ được ngủ… Trăng vẫn thức, vẫn trong trẻo… Trăng rắc bụi trên sông, và sông gợn biết bao nhiêu vàng…..
*Cảnh 7 : Tại lò gạch cũ ( Chí Phèo tỉnh dậy … Thị Nở đi vào, tay bưng bát cháo hành đưa Chí Phèo.)
( Chí Phèo tỉnh dậy, ngơ ngác nhìn xung quanh. Thị Nở đi vào ; Chí Phèo vươn vai, ngáp mệt mỏi. Thị Nở ngồi xuống đất và đưa bát cháo trong rá cho Chí Phèo )
- Thị Nở (hổi) : Chí … Chí ăn đi… (Chí Phèo ăn cháo). Cháo nóng đấy. Ăn từ từ thôi kẻo bỏng mồm ! (Thị Nở nhìn Chí phèo cười nhe răng, CP có vẻ e ngại, cười nhạt).
- Thị Nở: Ăn đi, ăn nóng ra mồ hôi là khỏi ngay ý mà ( Chí Phèo nhìn bát cháo hành, rồi húp sùn sụt. CP quay sang nhìn TN. Hai người nhìn nhau cười to hết cỡ ).
- Chí Phèo : Giá mà cứ thế này mãi thì thích nhỉ ? – Hay mình sang đây ở với tớ một nhà cho vui… Này, đằng ấy còn nhớ gì đêm qua không ?
- Thị Nở : Gớm! Sao lại có thứ người đâu mà lì quá thế? Người ta ngồi đấy mà dám xán lăn ngay vào!! Nỡm ạ…Mà đêm qua sao liều thế, nhỡ trúng gió là chết toi đấy. ( TN cười e ngại)
- Chí Phèo( Cười to): Chứ cứ để thế thì ế nhão ra đấy…
- Thị Nở: Thế thôi thị về nhá, không bị bà cô mắng chết…
- Chí Phèo: Chốc chốc thị lại ra nữa nhá….
Dẫn truyện:Thị lườm hắn. Một người thật xấu khi yêu cũng lườm. Hắn thích chí khanh khách cười. Lúc tỉnh táo, hắn cười nghe thật hiền. Thị Nở lấy làm bằng lòng lắm. Bấy giờ mấy bát cháo ý chừng đã ngấm. Hắn thấy lòng rất vui. Hắn bẹo thị Nở một cái làm thị nẩy hẳn người lên.Và giữa con hai người khốn khổ ấy phải chăng đã nảy sinh một tình cảm gì đấy lớn hớn tất cả. Có chăng bát cháo hành quan tâm ấy đã cho Chí Phèo một hướng suy nghĩ lương thiện hơn. Song xã hội lương thiện mà Chí Phèo thấy bằng phẳng kia không hề bằng phẳng. Nó còn bao định kiến, bao sự cách ngăn, bao điều nghi kỵ. Tất cả đã không cho Chí một cơ hội nào trở về cuộc đời bình thường như bao người bình thường…..
*Cảnh 8 : Thị nở về gặp bà cô, Chí phèo đợi Thị Nở và chia tay.
- Bà cô ( la lối tìm Thị Nở): Nở ơi! Nở à! Con Nở đâu! Cha bố cái con Nở đi đâu suốt từ sáng đến giờ vậy trời! Làm bà tìm đứt cả hơi chứ lị! Ôi giời ơi, Nở ơi, nở à! (Vấp cái gì đó). Cha bố đứa nào vứt khúc gỗ ra đây, con Nở chứ không ai vào đây làm tao suýt ngã vỡ mặt! Mày đâu rồi , con Nở! Tổ cha cái con này! Mày mà về bà tuốt xác mày! Con gái con đứa gì mà ngớ nga ngớ ngẩn như thần kinh thế này thì chết thật! Nở……!
- Thị Nở (ngáp ngủ dậy ): Ôi giời ơi! Cái gì mà cô kêu ỏm lên như lợn thiến thế, tru tréo, méo giật hết cả lên! Làm người ta tỉnh cả giấc mơ đẹp với hoàng tử, được đám cưới nữa cơ!….hớ hớ hớ…….(cười to)
- Bà cô (cười lớn) : Nom cái mặt của mày thế kia chó nó còn không thèm chứ đừng nói đến hoàng tử !…
- Thị Nở : Cô này, cháu nói nghe…
- Bà cô: Ừ, sao mày….?
- Thị Nở : Cô bây giờ chó nó chả thèm nhìn chứ ở đấy! Há há há…..
- Bà cô: Cái con kia! Tao đánh mày chết! Mày còn dám nói như thế nữa à! Tao đánh cho mày chết luôn!….
- Thị Nở: Ôi thôi cô ơi cho con xin! Cô tha cho cháu! Cháu không dám nữa mà ! Cháu sợ rồi!….
- Bà cô (vênh mặt) : Mày biết thế là tốt! Mà này, có chuyên này tao bảo mày! Nhớ đến mà bực cả mình….Ngồi đây nhanh…..
- Bà cô (ngồi phệt xuống đất , chống nạnh nổi giận quát Thị Nở): Nở, tao đi buôn cái chuyến tàu hỏa này về nghe bà con làng xóm bảo mày với thằng CP mà tao cứ sạm cả mặt đi ( nhấn nhá). Này ! Tao cấm mày qua lại với cái thằng không cha không mẹ, cái thằng cào mặt ăn vạ đấy nghe chửa….(ghí ngón tay vào đầu TN chửi)
- Thị Nở: Ơ, cái cô này!!!…Cô tính để con ế chồng chết già như cô đấy à!!!…( TN cười nhẹ)…
- Bà cô (đứng lên đuổi đánh TN): À haaaaa….Cha mớ đời con Nở kia. Mày còn dám rỉa ráy cô mày nữa à! Mày đi đi! Mày đi đi! Tao truyền đời báo sanh cho mày biết mày đi sông thì đám sông, mày đi đò thì đám đò. Con Nở chết tử, chết tiệt kiaaaa….(ngân dài).
- Chí Phèo (vừa uống rượu vừa la) : Mẹ cha con Nở… Đi đâu mà giờ này chưa về ? (Thị Nở đùng đùng bước vào) .
- Thị Nở : Anh còn hát nữa à! Bà cô biết đuổi tôi đi rồi đây này !! (khóc nức nở)
- Chí Phèo ( nhổm ngay dậy quát): Mày sợ nó à! (mặt bực mình) Mẹ cha con gái già. Nó cũng muốn mày ế chồng chết già như nó à!!!…..
- Thị Nở (khóc to hơn, lay đùi CP nói ) : A…aaaa. Làm sao đây!!.. Trời ơi là trời! Tôi điên lên mất thôi. Bà cô tôi nói tôi mà lấy cái đứa như anh thì nhục cho cha ông nhà tôi lắm ! Ngoài ba mươi tuổi, ai mà còn đi lấy chồng; mà còn đi lấy cái thằng không cha không mẹ, chẳng được cái gì ngoài ăn vạ ! Từ nay tôi với anh không còn quan hệ gì nữa …
- Chí Phèo (chạy theo) : Nở…Nở…
( Thị Nở hất tay Chí Phèo ngã lăn quay ra đất….)
- Chí Phèo : Ối giời ơi !! Khốn kiếp thân tao !!!!…
Dẫn truyện: Bị thị Nở cự tuyệt, hắn phẫn uất, cùng cực tìm đến rượu. Nhưng hắn “càng uống lại càng tỉnh ra”. “Hơi rượu không sặc sụa, hắn cứ thoang thoảng thấy hơi cháo hành”. Hơi cháo hành ấy là dư ảnh của bát cháo kia xuất hiện lần cuối để giữ Chí lại bên bờ tỉnh, để hắn tự ngấm, tự thấm bi kịch nhân sinh cuộc đời. Tất cả hy vọng của Chí đã tan biến theo làn khói hành mong manh, hư ảo. Nhưng hắn không thể sống như trước nữa vì hắn đã tỉnh, hắn vẫn không thôi ước mơ. Chí Phèo khóc rưng rức trong tuyệt vọng, trong những tỳ vết tâm hồn, những vết cứa, vết xước của tội ác trong tim hắn biểu hiện lên khuôn mặt dị dạng của hắn vĩnh viễn không thể mất đi. Tất cả đưa Chí Phèo đến kết cục bi thảm, cùng cực…..
*Cảnh 9 : Cái kết của Chí Phèo (tại nhà Bá Kiến)
- Bá Kiến : Bà Tư đi đâu mà lâu thế không biết ? Giá có bà ở nhà,bóp đầu cho ông thì sướng phải biết đấy nhỉ ! Người đâu, bốn mươi tuổi rồi mà cứ phây phây, bọn trai trẻ nó trêu đùa, cười tít cả mắt lại mới chết chứ. Kiểu này, ông phải cho đi tù, đi tù hết !
(Chí Phèo đến trước cổng quát).
- Bá Kiến : Ông đau đầu quá mà sao chưa thấy bà Tư về nhở ?
- Chí Phèo : Bá Kiến ! Thằng Bá Kiến đâu rồi ? Thằng CP này đến đòi nợ cụ đây …
- Bá Kiến (thì thầm) : Người cần thì chẳng thấy đâu, người không cần thì cứ vác mặt đến. – Thằng Chí đấy hả ? – Lè bè cũng vừa vừa thôi chứ ? – Tôi không phải là cái kho. Mà mày phải biết điều chứ! Ai cho mày mãi được???…..Mày phải tu chí chứ ….
- Bá Kiến (quăng tiền ra cho Chí Phèo) : Cầm lấy mà cút, đi đi cho rảnh. Rồi làm mà ăn đi chứ, cứ bám người ta mãi à ?
- Chí Phèo (trợn mắt, chỉ tay vào mặt cụ Bá) : Tao không đến đây để xin năm hào của mày.
- Bá Kiến : Thôi,anh cầm lấy hộ đi… Tôi không còn hơn nữa đâu .
- Chí Phèo : To mồm ! Tao tới đây không phải để xin tiền cơ mà !
- Bá Kiến : Giỏi…Mãi đến hôm nay ông mới nghe mày bảo không cần tiền. Thế mày cần gì ? ….
- Chí Phèo : Tao muốn làm người lương thiện.
- Bá Kiến (cười) : Lương thiện!!!…Haaaaaa ( BK phá lên cười ) . Ồ… tưởng gì ! Tưởng gì chứ mày sống lương thiện cho thiên hạ được nhờ. Thôi cầm thêm đồng nữa rồi đi đi này!!…(nói rồi BK quay đi).
- Chí Phèo : Không,không, tao không thể là người lương thiện được nữa. .. ai cho tao lương thiện ? Ai có thể xoá hết những vết mảnh chai trên khuôn mặt này? -Tao không thể làm người lương thiện được nữa.Chỉ có một cách… biết không!… Chỉ còn một cách là.. cái này! Biết không!…
(Chí Phèo rút dao ra và đâm Bá Kiến chết rồi hắn cũng tự sát […])
- Bà con : Ôi giời ơi!… thằng CP nó đâm chết cụ Bá rồi !. Nó liều quá! Sợ quá mọi người ơi!!!…..( thêm lời bàn tán SGK/155)
- Thị Nở (chạy đến khóc nức nở) : Sao lại thế này !… ! Chí…ơi !!! (Sao có lúc nó hiền như đất… Nói dại, nếu mình chửa, nó chết rồi, phải làm thế nào ? )
Dẫn truyện (đọc diễn cảm ): bi kịch và đau đớn thay, rốt cuộc thì ngay Thị Nở cũng không thể gắn bó với Chí Phèo. Một chút hạnh phúc nhỏ nhoi cuối cùng vẫn không đến được với Chí. Và thật là khắc nghiệt, khi bản tính người nơi Chí trỗi dậy, cũng là lúc Chí hiểu rằng mình không còn trở về với lương thiện được nữa. Xã hội đã cướp đi của Chí quyền làm người và vĩnh viễn không trả lại. Những vết dọc ngang trên mặt, kết quả của bao nhiêu cơn say, bao nhiêu lần đâm chém, rạch mặt ăn vạ… đã bẻ gãy chiếc cầu nối Chí với cuộc đời. Và, như nhà nghiên cứu Đỗ Kim Hồi viết: “một khi người được nếm trải chút ít hương vị làm người thì cái xúc cảm người sẽ không thể mất… Đấy là mối bi thảm tột cùng mà cách giải quyết chỉ có thể là cái chết”. Cái chết bi thảm của Chí Phèo là lời kết tội đanh thép cái xã hội vô nhân đạo, là tiếng kêu cứu về quyền làm người, cũng là tiếng gọi thảm thiết cấp bách: Hãy cứu lấy con người! Hãy yêu thương con người!……